Cyberprofilaktyka NASK
a a a a
Serwisy społecznościowe
Serwisy społecznościowe

Patrz na drogę, nie w ekran smartfona. Bądź drogowskazem dla dziecka

Samochód to wygoda, niezależność, często również oszczędność czasu. Mimo, że ponad 1/4 Polaków codziennie lub prawie codziennie korzysta z transportu publicznego, to większość woli jazdę samochodem. Jak wynika z badania „Transportowe zwyczaje Polaków” z 2019 r., ponad 91% respondentów zadeklarowało, że posiada lub planuje kupić auto. Według Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) w 2020 r. w naszym kraju zarejestrowanych było ponad 25 mln samochodów osobowych.

Z roku na rok przybywa nowych kierowców. Jak wynika z danych Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców w 2021 r. łącznie wydano 372 443 prawa jazdy, a obecnie aktywne uprawnienia do prowadzenia pojazdów mechanicznych ma w Polsce ponad 22 mln obywateli.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami egzamin na prawo jazdy mogą zdawać osoby, które ukończą 18 lat. Młodzi dorośli mają zazwyczaj niewielkie doświadczenie w prowadzeniu samochodów. Niektórzy przejawiają skłonność do brawury i ryzyka. Według statystyk Komendy Głównej Policji (KGP) z 2021 r. tzw. młodzi kierowcy, w wieku 18 – 24 lata, to grupa charakteryzująca się najwyższym wskaźnikiem liczby wypadków na 10 tys. populacji. W 2021 r. byli sprawcami 3 653 wypadków (17,7% wypadków powstałych z winy kierujących), w których zginęły 382 osoby, a 4 630 zostało rannych. Najczęstszą przyczyną wypadków (38,2%), które spowodowali młodzi kierowcy było „niedostosowanie prędkości do warunków ruchu”. Poza nadmierną prędkością częstym powodem wypadków jest patrzenie w ekran telefonu podczas jazdy. 

Patrzysz na drogę czy w ekran smartfona?

Prowadzenie samochodu wiąże się z odpowiedzialnością. Kierowca odpowiada za bezpieczeństwo swoje, pasażerów oraz osób znajdujących się w najbliższym otoczeniu. Wszelkie czynniki rozpraszające uwagę osoby prowadzącej samochód, mogą przyczynić się do kolizji lub wypadku. Niestety niektórzy często podchodzą bez rozwagi do kierowania autem. Nie pamiętają o odpowiedzialności, która na nich spoczywa. Zachowują się na drodze ryzykownie, nie tylko jeżdżąc zbyt szybko, ale także niewłaściwie korzystając z telefonu podczas kierowania pojazdem. 

Jako osoby dorosłe mamy świadomość, że nie tylko młodzi kierowcy nie stosują się do przepisów ruchu drogowego. Według badań, przeprowadzonych przez IPSOS na zlecenie fundacji Vinci Autoroutes, w 2021 r. 30% polskich kierowców przyznało się do wysyłania SMS-ów lub e-maili podczas prowadzenia auta. Co czwarty kierowca (39% respondentów) rozmawiał przez telefon bez użycia zestawu głośnomówiącego. Bardzo niepokojącym zjawiskiem jest również oglądanie filmu na smartfonie lub tablecie podczas jazdy samochodem – aż 11% kierowców przyznało się do tej praktyki. 

Ponadto 86% respondentów odwracało wzrok na 2 sekundy podczas jazdy, a jednym z powodów było sprawdzenie telefonu. Jak bardzo może to być ryzykowne potwierdzają policyjne statystyki, z których wynika, że 11% zgłoszonych wypadków drogowych było spowodowanych przez korzystanie z telefonu komórkowego podczas prowadzenia pojazdu. 


Ponadto 86% respondentów odwracało wzrok na 2 sekundy podczas jazdy, a jednym z powodów było sprawdzenie telefonu. Jak bardzo może to być ryzykowne potwierdzają policyjne statystyki, z których wynika, że 11% zgłoszonych wypadków drogowych było spowodowanych przez korzystanie z telefonu komórkowego podczas prowadzenia pojazdu.

Czym skorupka za młodu nasiąknie

Według badań, przeprowadzonych przez Fundację Dbam o Mój Zasięg oraz Stowarzyszenie RowerOver w ramach projektu „Jestem offline na drodze”, 20% osób w wieku 12-18 lat nie widzi problemu w korzystaniu z urządzeń mobilnych w niedozwolony sposób w trakcie prowadzenia auta. Co piąta młoda osoba (19,4%) dopuszcza możliwość korzystania z telefonu bez użycia zestawu głośnomówiącego, gdy robi się to niezauważalnie. Natomiast zdaniem 7,5% badanych można korzystać ze smartfona w trakcie kierowania samochodem.

Autorzy projektu podkreślają, że młodzież na bardzo wczesnym etapie kształtuje w sobie tego rodzaju przekonania – jeszcze na długo przed przystąpieniem do egzaminu na prawo jazdy. Zwiększa to ryzyko nieprawidłowego korzystania z telefonu komórkowego i stwarzania zagrożenia na drodze z chwilą, gdy otrzymają prawo jazdy. Powinniśmy pamiętać, że dzieci i młodzież powielają znane im wzorce. Najczęściej biorą przykład z nas – dorosłych. Zastanówmy się, czy sami jesteśmy odpowiedzialni? Czy dajemy dobry przykład dziecku, gdy podróżuje z nami samochodem?   

 

Prawo ruchu drogowego a korzystanie z telefonu przez kierowców

Trzymanie kierownicy oburącz pozwala kierowcy kontrolować pojazd i nie stracić nad nim panowania nawet w nieoczekiwanych sytuacjach. Kierowanie jedną ręką ogranicza sprawne manewrowanie kierownicą i zwiększa ryzyko wypadku. Stąd w kodeksie ruchu drogowego znalazł się następujący zapis:

Art. 45 ust. 2 pkt 1 [Porządek i bezpieczeństwo ruchu na drogach]
Kierującemu pojazdem zabrania się: 1) korzystania podczas jazdy z telefonu wymagającego trzymania słuchawki lub mikrofonu w ręku.

Warto, abyśmy mieli świadomość, że przepis ten nie dotyczy tylko samochodów. Zgodnie z art. 2 pkt 31 przepisów ruchu drogowego, „pojazd” to środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszynę lub urządzenie do tego przystosowane. Obejmuje on również:

  • motory,
  • rowery,
  • hulajnogi,
  • deskorolki,
  • pojazdy zaprzęgowe.

Dodatkowo poprzez korzystanie ze smartfona rozumie się:

  • trzymanie telefonu w ręce,
  • pisanie wiadomości tekstowych (SMS),
  • rozmawianie przez telefon bez użycia zestawu głośnomówiącego.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, kierowca nieprawidłowo korzystający z telefonu w trakcie prowadzenia pojazdu, może otrzymać mandat w wysokości 500 zł oraz 12 punktów karnych. W ciągu roku można zgromadzić maksymalnie 24 punkty karne, a przekroczenie tego limitu grozi utratą prawa jazdy.
 

Pamiętaj!

W trosce o bezpieczeństwo Twoje, pasażerów i innych osób na drodze, gdy prowadzisz samochód i chcesz porozmawiać przez telefon, korzystaj z zestawu głośnomówiącego bądź uchwytu na telefon. Nie czytaj i nie wysyłaj SMS-ów, ani nie oglądaj filmików w mediach społecznościowych w trakcie kierowania autem.
 

Pieszy wpatrzony w ekran smartfona

Poruszając kwestie bezpieczeństwa na drodze w kontekście korzystania z telefonów, nie sposób nie wspomnieć o pieszych. W konkretnych sytuacjach zakaz korzystania ze smartfonów obejmuje również osoby przechodzące przez drogę w miejscach dozwolonych. Dotyczy on głównie sytuacji, gdy  przechodzimy przez pasy dla pieszych lub torowisko. W takich momentach powinniśmy zachować szczególną czujność i obserwować sytuację na drodze. Niestety coraz częściej zamiast bezpiecznie przechodzić przez pasy drogowe, wbijamy wzrok w ekrany smartfonów, co jest równie niebezpieczne, jak niewłaściwe korzystanie z telefonu podczas kierowania pojazdem. Co ważne - pieszy też może otrzymać mandat w wysokości 300 zł. 

Art. 14 ust. 8 [Ruch pieszych oraz osób poruszających się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch]
Zabrania się:
[…]
8) korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych – w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych.

Czy Twoje dziecko może dostać mandat? W przypadku osoby nieletniej - policjant nie może ukarać jej mandatem karnym, może natomiast udzielić upomnienia i przeprowadzić rozmowę profilaktyczno-ostrzegawczą, pouczając o zachowaniu zgodnym z prawem. Nie zmienia to faktu, że powinniśmy uświadamiać i rozmawiać z dziećmi na temat ich bezpieczeństwa na drodze, również przez pryzmat korzystania ze smartfonów. 

Bądź drogowskazem dla swojego dziecka

Nowe technologie są integralną częścią świata naszego i naszych dzieci, przenikają do każdej strefy życia. Bagatelizowanie niezgodnego z przepisami korzystania ze smartfona podczas prowadzenia auta jest coraz bardziej powszechne, wśród części kierowców, także wśród młodzieży, dla których telefon jest jak „przedłużenie” ręki. Jeżeli nie będziemy rozmawiać o tym zagrożeniu, problem będzie się nasilać. 

Zachęcamy do:  

  • edukowania dziecka od najmłodszych lat odnośnie zachowania bezpieczeństwa w ruchu drogowym;
  • rozmawiania i wyjaśniania zasad bezpiecznego prowadzenia samochodu, zanim nasze dziecko stanie się młodym dorosłym i przystąpi do egzaminu na prawo jazdy;
  • bycia przykładem dla dziecka w trakcie jazdy i korzystania z telefonu w sposób bezpieczny, na jaki zezwalają nam przepisy;
  • zapoznania dziecka z różnymi dostępnymi materiałami oraz kampaniami społecznymi w tym temacie.

Inspirujące kampanie społeczne

Zobrazowanie danej sytuacji, może pobudzić ludzką wyobraźnię. Dlatego powstały liczne kampanie społeczne, poruszające problem nieodpowiedzialnego korzystania z telefonu w trakcie prowadzenia samochodu i jego konsekwencje. Prezentacja tych materiałów może być pierwszym krokiem do świadomej edukacji dzieci i młodzieży, które za kilka lat mogą same usiąść za kółkiem.

Przykładowe kampanie:

  1. Policja: Nie [przy]dzwoń za kierownicą - https://www.youtube.com/watch?v=jV5nQDuUK2c
  2. Pieszy, kierowco „Czy to Cię tłumaczy?” - ulotki informacyjne - Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad - Portal Gov.pl (www.gov.pl)
  3. Ruszyła kampania społeczna "Kierujesz życiem" - Ministerstwo Infrastruktury (www.gov.pl)
  4. Mazowiecka drogówka SMART-STOP. 

  
Niezależnie od tego, czy będziesz dzisiaj kierowcą, czy pieszym – pamiętaj: patrz na drogę, nie w ekran smarfona. Bądź przykładem dla swojego dziecka.
 
Bibliografia:

 

Agata Kuszner

Od 2017 r. pracuje w NASK w w Dziale Profilaktyki Cyberzagrożeń. Specjalizuje się w zagadnieniach nadużywania nowych technologii, FOMO oraz dobrostanu cyfrowego. W swojej pracy zdobyła również doświadczenie w organizacji wydarzeń poświęconych tematyce bezpieczeństwa dzieci w internecie oraz wspiera kampanie społeczne powstające w ramach projektu Polskiego Centrum Programu Safer Internet (PCPSI.) Od 2018 r. koordynuje organizacje konferencji pt. „Szanse, wyzwania, zagrożenia – wprowadzenie do problematyki bezpieczeństwa dzieci i młodzieży online”, a od 2021 r. prowadzi fanpage’a kampanii Offline Challenge. Jest absolwentką kierunku zarządzanie na Uniwersytecie Warszawskim.
 

wszystkie posty
▴ do góry Menu Strony

Ustawienia plików Cookie

Na naszych stronach używamy różnych technologii, by zoptymalizować Państwa doświadczenia online. Obok wymaganych plików cookie, które zapewniają funkcjonalność stron, należą do nich także technologie służące np. do anonimizacji analizy stron lub do wyświetlania ukierunkowanej reklamy. Korzystanie z nich jest dobrowolne i wymaga zgody. Zgodę można w każdej chwili wycofać ze skutkiem na przyszłość.
Zobacz szczegółową Politykę Prywatności



Wymagane
Sesyjne pliki Cookies wymagane do działania strony, przechowywane podczas wizyty na stronie, np zapamiętany wybór języka strony

Statystyczne
Anonimowe statystyki odwiedzin strony oraz zachowania użytkownika

Zewnętrzne
Pliki Cookies od zewnętrznych dostawców usług takich jak filmy Youtube